Eşanjör Nedir? Nasıl Çalışır?

Eşanjör; değişik sıcaklığa sahip iki ya da daha fazla akışkana ait ısıların birbirine temas etmeden birinden diğerine aktarmasını sağlayan cihazlardır. Diğer bir ifadeyle ısı değiştirici olarak da tanımlanabilir.

Eşanjörler farklı yapılara sahip olmalarına rağmen kombinasyonları ve çalışma sistemleri hemen hemen aynıdır.

Daha fazla sıcaklığa sahip olan sıvıyı ısı gönderim yüzeyinde yani plaka, boru veya kanatlarda toplayarak diğer yüzeylerde temas halinde olan tarafa yani daha düşük sıcaklığa sahip olan yüzeye aktarılmasıdır.

Isı durumu bir sıvıda düşüşe neden olurken diğer sıvıda ise yükselişe neden olabilmektedir. Bu halde eşanjör iki sıvının birbirine karışmasını da engellemiş olur.

Genelde akışkanlar birbirlerinden bir ısı transfer yüzeyiyle ayrılır ve birbirlerine karışmaları bu sayede önlenmiş olur.

Eşanjörler genel olarak;

• Kombiler,
• Sıvı ve katı yakıtlı kazanlar,
• Buhar kazanları,
• Çiller ve soğutma kuleleri,
• Isı pompaları gibi çeşitli kaynaklar yardımıyla,

Yerden ısıtma, radyatör ısıtması, sıcak su ısıtması, havuz ısıtması, soğutma devreleri, devre ayırıcılar ve basınç kırıcı gibi kullanım alanlarında faydalanılır.

Genelde yaygın olarak kullanılan eşanjör kullanımı araçlarda bulunan radyatör sistemleridir. Araçlarda bulunan radyatör sisteminin çalışma düzeni, araçta meydana gelen suyu, ısı ve etil alkolden meydana gelen sıvıya aktararak motorun aşırı derecede ısınmasının önüne geçilmiş olur.

Sıvının aslında sahip olduğu sıcaklık değeri ise havaya gönderilir. Bu durumda motorun çok fazla ısınmasının hatta hasar görmesinin önüne geçilmiş olur.

Eşanjör Çeşitleri

Eşanjörler plakalı, borulu ve kanatlı eşanjörler olmak üzere 3’e ayrılır;

Plakalı Isı Eşanjörleri

Plaka boyutu göz önüne alınarak plaka sayısı ile beraber içinde yer alan akışkanların debisine, basınç değerlerine, fiziksel özelliklerine, sıcaklık değerlerine ve beklenilen maksimum değerlere göre tespit edilir. 

Bir diğer önemli özelliği ise plakaların kolayca çıkartılıp eklenmesidir. İstenilen değerlere bağlı kalarak istenilen seviyede değişiklik yapılabilir. Plakalı eşanjörler de kendi içinde sızdırmazlık malzemelerine göre contalı ve lehimli olmak üzere ikiye ayrılır.

Conta plakalı eşanjörler de sızdırmazlık, içerisinden geçen akışkanların cinsine ve sıcaklığına uygun olarak belirlenen EPDM, NBR ve VITON conta ile sağlanır.

İhtiyaca uygun olarak belirlenen adetlerdeki plakalar contalanarak iki ana gövde arasında saplamalar ve kızak yardımıyla bal peteği şeklinde montajlanır. Bal peteği yöntemi ise iki plakanın arkalı önlü montajlanması ile meydana gelir.

Sökülebilir bir formda olduğundan ısıl kapasite artırımı, zarar görmüş conta ve plaka değişimi gibi servis işlemleri kolayca yapılabilir. Günümüzde plakalı eşanjör olarak adlandırılmaktadır.

Lehimli plakalı eşanjörler de ise sızdırmazlık yan kısımlarından olmakla beraber lehim malzemesiyle sağlanır. Sökülmez formda olan bu eşanjörler sızdırmazlık, sıcaklık ve basınç dağıtımı açısından contalı tiplere göre daha avantajlıdır.

Ancak servis açısından dezavantaja sahiptir. Günümüzde lehimli veya kaynaklı eşanjör olarak adlandırılmaktadır.

Borulu Eşanjör

Yapısal anlamda yukarıda bahsettiğimiz iki eşanjörden yapısal olarak farklı ve tüpüler şekilde tasarlanmıştır. Boru malzemesi, uzunluğu, çapı, akışkan çeşidi ve sıcaklığı çerçevesinde değerlendirilip gerekli hesaplamalar yapılır. Basınç ve sıcaklık açısından oldukça dayanıma sahiptir.

Kanatlı (Finblok) Eşanjör:

Finblok eşanjör de bir tarafta mutlaka hava, diğer tarafta ise kullanım amacına uygun olacak şekilde ya soğutkan gaz (refrigerant) ya da su veya su/glikol karışımı vardır.

Hem iklimlendirme uygulamalarında hem de endüstriyel uygulamalarda en yaygın olarak kullanılan eşanjör çeşididir. Özellikle klima uygulamalarında havayı koşullandırmak için en çok tercih edilen eşanjör tipidir.

Eşanjör Fiyatları:

Eşanjörler de fiyat skalası kullanım alanına göre değişmektedir. Örneğin; havuz ısıtmasında kullanılacak eşanjör ile radyatör ısıtmasında kullanılacak eşanjör fiyatları farklı olmakla beraber kullanılan kaynağın kullanım alanı da çok önemlidir.

Eşanjör fiyatlarına bakmak için tıklayın.

Doğru fiyatlama yapılabilmesi için kullanılacak kaynak ve alanın iyi belirlenmesi ve ona göre araştırılması gerekmektedir. Klima ve kazanlarda standart eşanjörler kullanılsa da ekonomik fiyatlar ve teknik destek alabilmek için bizimle iletişime geçiniz.

Kampa Blog Sayfası ziyaret için tıklayınız.